آفریننده موسیقی ماندگار جهانی «آیریلیق» در  تبریز آرام گرفت

آیریلیق دردینی چکمه ین بیلمز

ائلدن آیری دوشن گؤزیاشین سیلمز

دئیرلر اینتظار خسته سی اؤلمز

آیریلیق آیریلیق آمان آیریلیق

هر بیر درد دن اولار یامان آیریلیق

... درمان سیز بیر درد دیر اینان آیریلیق

آفرینندگان موسیقی ماندگار جهانی 'آیریلیق' در خاک پاک تبریز آرام گرفتند

«فاطمه قنادی» با نام هنری «وارتوش» همسر هنرمند و آهنگساز نامی مشرق زمین استاد «علی سلیمی» برای پیوند ابدی با شریك آثار ماندگار موسیقی آذری به دیار باقی شتافت.

پس از سروده شدن شعر موسیقیایی 'آیریلیق' توسط شاعر ترانه سرای نامی آذربایجان رجب ابراهیمی 'فرهاد' در سال 1335 در تهران، استاد سلیمی و همسرش با خلق اثر هنری ماندگار خود در اركستر آذربایجانی رادیو ایران با تاكید بر وحدت محبت آمیز تمام انسان های الهی در این سرای فانی نخستین اثر ماندگار موسیقی اصیل این سرزمین را از طریق امواج رادیو ایران در سال 1337 به جهان هنر عرضه كردند. 

این اثر پس از گذشت بیش از نیم قرن همچنان در میان آثار ماندگار جهانی به عنوان نگین فرهنگ بشری خودنمایی می كند.

در آذر سال 1355 نیز این زوج هنرمند نامی با آهنگ معروف 'سیزه سالام گتیرمیشم' پیام صلح و دوستی را بار دیگر از تالار رودكی تهران بر فراز امواج تلویزیون ایران به گوش تمام ملل جهان رساندند. 

این دو آهنگ ماندگار در فرهنگ جهانی در سطح گسترده ای نظر هنردوستان شرق و غرب را به فرهنگ اصیل این مرز و بوم جلب كرد. 

به دنبال راه اندازی رادیو پرقدرت برون مرزی 'آذرآبادگان' در تبریز در سال 1356 برای پوشش منطقه قفقاز استاد سلیمی و همسرش با تشكیل اركستر بزرگ دیگری به تداوم خلق آثار ماندگار همت گماشتند. 

در دوران اوج انقلاب و پیروزی آن و همچنین در دوران دفاع مقدس با خلق آثار هنری ماندگار گوناگونی دین خود را به میهن، فرهنگ و اعتقادهای مردم این دیار ادا كردند. 

از آثار ماندگار زنده یاد قنادی اثر جاوید 'سو سپین كوچه لره _ گول وئرین الدن اله ـ گلدی قارداشلاریمیز ـ گولدی گؤز یاشلاریمیز' در وصف آزادگان سرفراز ایران اسلامی در سال 1369 از اسارت رژیم بعثی بود كه به عنوان اثر افتخار آفرین دیگری از سال های دفاع مقدس در یاد و خاطره آزادمردان این سرزمین همیشه زنده خواهد بود. 

چند اثر بی نظیر این هنرمند نامی ایران زمین از خطه آذربایجان به علت نبود اطلاع رسانی متاسفانه توسط بیگانگان به عنوان موسیقی فولكلوریك دیگر ملل و اقوام سرقت شده است كه یكی از آنها آهنگ معروف 'سالانا - سالانا' ساخته این زن هنرمند ایرانی است كه در سال 1335 در رادیو ایران ضبط شده است و امروز داشناک های ارمنی آن را موسیقی اصیل و فولکلوریک خود میدانند. 

ده ها اثر اصیل این هنرمند نامی هنوز ارایه نشده است.

همچنین ردیف های موسیقی آذربایجان با یاری این زوج هنرمند تنظیم و به سفارش سروش در صدا و سیمای آذربایجان شرقی ضبط شده است، با كمال تاسف پس از گذشت بیش از 20 سال تاكنون منتشر نشده است.

 ****************

فاطمه قنادی در سال 1920 در تفلیس متولد شد.

پدرش مهدی، از شبستر آذربایجان در گرجستان، مركز اقتصادی قفقاز جنوبی آن زمان پیشه قنادی داشت كه در سال 1937 میلادی به اتفاق دیگر ایرانیانی كه قصد تابعیت شوروی سابق را نداشتند پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به ایران رانده شده و در كوچه ارباب جمشید خیابان منوچهری تهران سكنی گزیدند. 

فاطمه قنادی، تنها زن نامی در عرصه آهنگسازی آذری با شهره جهانی سرانجام در 93 سالگی جان به جان آفرین تسلیم كرد و ظهر امروز با ندای ملكوتی اذان زنده یاد 'رحیم موذن زاده اردبیلی' در قطعه هنرمندان آرامستان وادی رحمت تبریز در كنار همسر هنرمندش آرام گرفت. 

'علی نواداد'، مدیركل صدا و سیمای مركز آذربایجان شرقی در آیین تشییع و خاكسپاری این بانوی هنرمند از نقش هنری او در عرصه موسیقی اصیل تقدیر كرد. 

در پایان هنرمندان، هنردوستان و شخصیت های حاضر با همصدایی 'آیریلیق' به ارواح این زوج هنرمند كه حق بزرگی در اشاعه فرهنگ اصیل ایران زمین از خطه آذربایجان داشتند رحمت فرستادند. 

صدا و سیما و اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی همچنین شهرداری تبریز در تشییع این بانوی هنرمند دین خود را به نحو احسن ادا كردند و از سوی هنرمندان و هنردوستان تبریز و نخجوان مورد تقدیر قرار گرفتند. 

مراسم بزرگداشت این یاران دیرین جدا ناپذیر در تبریز و تهران برگزار خواهد شد. 

پنجشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۱

( به نقل از خالد اروجعلی پور خبرنگار بدون مرز )